تغییرات تنش کولمب حاصل از زمین‌لرزه‌های ریگان و توزیع پس‌لرزه‌ها

نوع مقاله : Articles

نویسندگان

پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله

چکیده

در تاریخ 20 دسامبر 2010 زمین‌لرزه‌ای به بزرگای 5/6 = Mw در جنوب شرقی شهرستان ریگان در شرق استان کرمان به وقوع پیوست. 37 روز پس از این زمین‌لرزه یعنی در تاریخ 27 ژانویه‌ی 2011 زمین‌لرزه‌ی دیگری با بزرگای 2/6 = Mw به فاصله‌ی نزدیکی از رخداد اول، در جنوب غربی آن اتفاق افتاد. بر اساس مطالعات صورت گرفته انتقال تنش ناشی از یک زمین‌لرزه در محیط پیرامون، ممکن است موجب چکانش زمین‌لرزه‌های دیگر در همان نزدیکی شود. لذا به منظور بررسی اثر زمین‌لرزه‌ی اول بر روی زمین‌لرزه‌ی دوم تغییرات تنش حاصل از آن در محل کانونی زمین‌لرزه‌ی دوم محاسبه گردید. این مطالعه افزایش تنشی برابر با 8/2 بار (28/0 مگاپاسکال) در محل کانونی زمین‌لرزه‌ی دوم را نشان می‌دهد. جابه‌جایی راست-گرد بر روی گسل مسبب زمین‌لرزه‌ی اول می‌تواند دلیلی بر لغزش چپ-گرد بر روی گسل مسبب زمین‌لرزه‌ی دوم باشد که با توجه به تکتونیک منطقه و سیستم تنشی حاکم بر آن، قابل‌قبول می‌باشد. همچنین به منظور بررسی اثر تغییرات تنش کولمب بر چکانش پس‌لرزه‌ها، تغییرات تنش کولمب حاصل از هر دو زمین‌لرزه، بر روی گسل‌های جهت‌یافته به‌صورت بهینه محاسبه و ملاحظه گردید که بیش از 75 درصد پس‌لرزه‌های هر دو رخداد در مکان‌هایی اتفاق افتاده‌اند که تغییرات تنش کولمب، دارای مقدار مثبت بوده یا به‌عبارت‌دیگر، مقدار تنش افزایش یافته است. همچنین این دو زمین‌لرزه باعث کاهش تنش در قسمت مرکزی و شمال غرب گسل بم و افزایش تنش در انتهای جنوب شرقی آن شده‌ است.

کلیدواژه‌ها