مقایسه میراگرهای ویسکوز و هیسترزیس در کاهش آسیب‌پذیری لرزه‌ای ساختمان‌های فولادی بر اساس تقسیم اسکلت ساختمان به دو بخش داخلی و خارجی دارای اندرکنش دینامیکی
1
گروه مهندسی عمران، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
2
پژوهشکده مهندسی سازه، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران
چکیده
برای جلوگیری از پیامدهای نامطلوب ناشی از طراحی بر اساس آیین‌نامه‌های متداول از جمله آوارگی هزاران نفر و لزوم تخریب و بازسازی ساختمان، طراحی سازه به‌صورت تعمیرپذیر با کمک جاذب‌های انرژی مورد توجه قرار گرفته است و در این راستا اخیراً توسط نویسندگان مقاله تقسیم سازه ساختمان به دو بخش داخلی و خارجی با پریودهای مختلف و استفاده از میراگرهای هیسترزیس با مشخصات مناسب بین آن دو بخش به‌منظور استهلاک انرژی مورد بررسی قرار گرفته است. در پژوهش حاضر برای استهلاک انرژی از میراگرهای ویسکوز بین دو بخش سازه استفاده شده و مکان و ضریب میرایی مناسب میراگرها تعیین و پاسخ‌های سازه با نتایج حاصل از به‌کارگیری میراگرهای هیسترزیس با سختی، مقاومت و قابلیت جذب انرژی مناسب مقایسه شده است. برای این منظور ابتدا با تقسیم یک ساختمان 5 طبقه به دو بخش و استفاده از مستهلک‌کننده‌های ویسکوز در تراز بام ضمن تشکیل معادلات حرکت و کدنویسی در محیط برنامه MATLAB به تعیین ضریب میرایی مناسب میراگر ویسکوز پرداخته شد و نتایج نشان داد که با انتخاب مقادیر مناسب برای این کمیّت می‌توان باعث جذب انرژی بالا و کاهش قابل ملاحظه دریفت طبقات ساختمان گردید. سپس سه ساختمان فولادی مهاربندی شده 5، 8 و 11 طبقه به کمک نرم‌افزار ETABS طراحی و به دو بخش داخلی و خارجی تقســیم و در نرم‌افزار PERFORM-3D مدل شد و در آنها از میراگر ویسکوز با ضریب میرایی مناسب حاصل از نرم‌افزار MATLAB استفاده گردید. از مقایسه عملکرد میراگر ویسکوز با ضریب میرایی مناسب و میراگر هیسترزیس، با سختی و مقاومت مناسب، مشخص شد در حالتی که از میراگرهای ویسکوز با ضریب میرایی مناسب استفاده شود ماکزیمم دریفت طبقه در سازه خارجی تقریباً 35 درصد و در سازه داخلی تقریباً 50 درصد نسبت به سازه یکپارچه کاهش مییابد. این در حالی است که اگر از میراگر هیسترزیس با سختی و مقاومت مناسب استفاده شود ماکزیمم دریفت طبقه نسبت به سازه یکپارچه، در سازه خارجی تقریباً 20 درصد و در سازه داخلی تقریباً 65 درصد کاهش مییابد.
Ziyaiefar, M. (2006) Vertical seismic isolation method in steel structures against earthquake. 6th International Conference on Seismology and Earthquake Engineering, International Institute of Seismology and Earthquake Engineering, pp. 1611-1620.
Hejazi, F., Dalili, M. (2010) Coupling Parallel Buildings by Supplemental Viscous Damper Device. Proceedings of the International Conference on Computing in Civil and Building Engineering, pp. 361-370.
Wijaya, M., Yamao, T. (2013) Seismic Performance Investigation of the Folded Cantilever Shear Structure. International Journal of Civil Engineering and Technology, pp. 145-153.
Abdelraheem Farghaly, A. (2014) Optimization of Viscous Dampers with the Influence of Soil Structure Interaction on Response of Two Adjacent Buildings under seismic load. IOSR Journal of Engineering, pp. 18-27.
Annapurna, V., Vankudre, S. (2014) Vibration Control of Adjacent Buildings Connected with Selected Types of Dampers, International Journal of Engineering Research & Technology (IJERT), pp. 1431-1436.
Jamshidi, J., Hosseini, M. (2015) Dividing the building structure into two parts with dynamic interaction. 2nd International Conference on Earthquake Resistant Cityâ, pp. 352-360.
Bougteb, Y., Ray, T. (2018) Choice between series and parallel connections of hysteretic system and viscous damper for seismic protection of structures. Journal of Earthquake Engineering & Structural Dynamics, pp. 352-360.
Taheri, A., Hosseini, M. and Moghadam, A.S. (2018) Creation of innovative earthquake resistant steel buildings by dividing the structure into inner and outer parts having interaction by hysteretic dampers. JVE International Ltd. Journal of Vibroengineering, pp. 477-493.
Taheri, A. (2017) Dividing the Buildingâs Skeleton into Two Inner and Outer Interactive Parts and Using Yielding Dampers between them for Seismic Response Reduction. Ph.D. Dissertation submitted to Dept. of Civil Eng., Arak Branch of the Islamic Azad University, Arak, Iran.
Iranian Code Of Practice For Seismic Resistant Design Of Buildings (2015) Standard No. 2800 4th edition.
Federal Emergency Management Agency (2006) Pre-standard and Commentary for the Seismic Rehabilitation of Buildings, FEMA-356.
American Building Society of Civil Engineers (2010) Minimum design loads for buildings and other structures.
ATC-40, Applied Technology Council (1998) California Seismic Safety Commission.
طاهری, عباس, حسینی, محمود, & سروقد مقدم, عبدالرضا. (1398). مقایسه میراگرهای ویسکوز و هیسترزیس در کاهش آسیب‌پذیری لرزه‌ای ساختمان‌های فولادی بر اساس تقسیم اسکلت ساختمان به دو بخش داخلی و خارجی دارای اندرکنش دینامیکی. فصلنامه علوم و مهندسی زلزله, 6(4), 121-134.
MLA
عباس طاهری; محمود حسینی; عبدالرضا سروقد مقدم. "مقایسه میراگرهای ویسکوز و هیسترزیس در کاهش آسیب‌پذیری لرزه‌ای ساختمان‌های فولادی بر اساس تقسیم اسکلت ساختمان به دو بخش داخلی و خارجی دارای اندرکنش دینامیکی". فصلنامه علوم و مهندسی زلزله, 6, 4, 1398, 121-134.
HARVARD
طاهری, عباس, حسینی, محمود, سروقد مقدم, عبدالرضا. (1398). 'مقایسه میراگرهای ویسکوز و هیسترزیس در کاهش آسیب‌پذیری لرزه‌ای ساختمان‌های فولادی بر اساس تقسیم اسکلت ساختمان به دو بخش داخلی و خارجی دارای اندرکنش دینامیکی', فصلنامه علوم و مهندسی زلزله, 6(4), pp. 121-134.
VANCOUVER
طاهری, عباس, حسینی, محمود, سروقد مقدم, عبدالرضا. مقایسه میراگرهای ویسکوز و هیسترزیس در کاهش آسیب‌پذیری لرزه‌ای ساختمان‌های فولادی بر اساس تقسیم اسکلت ساختمان به دو بخش داخلی و خارجی دارای اندرکنش دینامیکی. فصلنامه علوم و مهندسی زلزله, 1398; 6(4): 121-134.
)